Bu üniteyi tamamladıktan sonra
|
METOT ETÜDÜNDE UYGULAMA NASIL YAPILIR? Metot etüdü yukarıdaki bölümde de anlatıldığı gibi, daha kolay ve daha etken yöntemlerin geliştirilmesi, uygulanması ve maliyetlerin düşürülmesi amacıyla bir işin yapılışındaki mevcut ve önerilen yolların öncelik sıralı (sistematik) olarak kaydedilmesi ve eleştirilerek incelenmesidir. Frank GILBRETH tarafından ortaya atılan “hareket etüdü”, “metot etüdü” ile aynı alanı kapsamakla birlikte, bugünkü uygulamada hareket etüdü terimi yerine çok daha yaygın olarak “metot etüdü” terimi kullanılmaktadır. Hareket ekonomisi ilkeleri ise izleyen bölümlerde detaylı açıklanmaktadır. Metot etüdünün konuları şunlardır:
Kısaca ve basit olarak kavramı aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz;   Önce Metotu seçtikten sonra METOT ETÜDÜnün AŞAMALARI VE İZLENECEK YOL Metot etüdünde izlenecek yöntem genellikle aşağıdaki gibi olmalıdır:
Metot etüdü çalışmalarında yukarıdaki çerçeveye uyulması kaydı ile yer alan faaliyetler şunlardır: 1. Üzerinde metot etüdü yapılacak işin seçiminde bazı faktörlere dikkat edilmesi
2. İşin özelliklerini belirleyecek bazı bilgilerin derlenmesi
3. İş etüdü ve ergonomi kavramı ve teknikleri kullanılarak işin detaylarının eleştirerek incelenmesi
temel sorularına yanıt aranır. Yukarıda açıklanan temel soruları, her kademede tekrarlamak ve yeterli yanı aramak metot etüdünün önemli bir aşamasıdır. Yapılan işler incelenirken sorulması gereken sorular dört ana grupta toplanır. Amaç ile İlgili Sorular
Yerleşim ile İlgili Sorular
İşlem Öncelik Sırasi ile İlgili Sorular
İş ile İlgili Sorular
Bu soruları yukarıda verilen sıraya göre sormanın önemli bir avantajı vardır. Eğer ilk grupta yer alan soruların cevabına göre amaç gereksiz görünüyorsa, diğer sorularla ilgilenmeden iş (araştırma) başlamadan iptal edilebilir. 4. Yeni metot geliştirilmesi: İşin elemanları ayrı ayrı incelenerek, geliştirme çareleri belirlenir. Sonra bunlar yeniden bir bütün olarak ele alınır. Burada gereksiz hareketlerin giderilmesi, birleştirme, basitleştirme olanakları araştırılır. 5. Seçilen yeni metotun uygulanmasına geçiş: Bu aşama işi yönetenlere tanıtma ve onay alma aşamasıdır. 6. Uygulamanın izlenmesi ve kontrolü: Bu amaçla gerekli düzeltmeler yapılmalıdır. Çünkü yeni metotun ilk uygulamaları sırasında görünmeyen bazı aksaklıklar çıkabilir. Bu nedenle uygulama bir süre izlenerek ortaya çıkan aksaklıklar belirlenir, gerekli düzeltmeler yapılır.  Bir ev hanımının 5 kişilik (25 adet) çibörek yapması için 1000 gr. un, 250 gr. et (kıyma), 200 gr sıvı yağ gerekmektedir. Ancak ev hanımının son anda gelen bir misafir nedeniyle aynı miktardaki hammaddeden 6 kişilik (30 adet) çibörek yapması gerekmiştir. Aynı malzeme ile 30 adet çiböreği nasıl çıkartırsınız?METOT ETÜDÜ YAPILACAK İŞİN SEÇİMİ Metot etüdü yapılacak işin seçiminde,
dikkate alınmalıdır. İşletme açısından ekonomik değeri az veya uzun süre uygulanmayacak olan işler üzerinde uzun araştırmalar gerektiren metot etüdü çalışmalarına girmenin sadece zaman kaybına neden olacağı açıktır. Öncelikle, diğer üretim faaliyetlerini yavaşlatan, engelleyen veya durduran, darboğaz yaratan ve uzun süre uygulanabilecek işler olmasına dikkat edilmelidir. İş istasyonları, atölyeler veya işlemler arasında, çok fazla işgücü ve teçhizat kullanımını içeren uzun mesafeli malzeme hareketleri; çok işçilik süresine gerek duyulan uzun süreli ve tekrarlılık oranı yüksek işlemler bu işlere örnek gösterilebilir. MEVCUT YÖNTEM ve ALTERNATİF ÇÖZÜMLER Elde edilen veriler, amaca en iyi hizmet verecek teknikler kullanılarak eleştirel bir gözle incelenir. İnceleme esnasında sorulan bazı sorular alternatif metotların oluşturulmasında kullanılabilecek bazı yaklaşımların neler olması gerektiğine dair karar vermeyi kolaylaştırır. Alternatifler geliştirmek için kullanılan temel yaklaşımlar şunlardır:
İş hakkındaki her şeyin mükemmel olmadığını varsaymak ve her işlemde katkı yapılacak bir konu olduğunu bilmek (sürekli gelişim felsefesi) gelişme sağlamanın temel anahtarıdır. METOT ETÜDÜNDE KULLANILAN ŞEMA ve İŞ PLANLARI Bu bölümde metot etüdünde kullanılan yardımcı bir dizi şema ve iş planına değinilecektir. Geleneksel yöntemlerde bir karşılaştırma ölçütü vardır (ip ve çizelgeler gibi). Bu ölçütler, II. Dünya Savaşı öncelerinden beri kullanılmaktadır. Genellikle bir sınama-yanılma yöntemidir. Küçük sayıda yerleştirmelerde sık kullanılır. Büyük sayıdaki yerleştirmelerde ise maketler ve çizelgeler kullanılır. Etüt için seçilen işin, doğru bir şekilde kaydedilmesi çok önemlidir. çünkü bu kayıtlar, hem olayların eleştirilerek incelenmesine hem de düzeltilen yöntemin geliştirilmesine ilişkin bilgileri vereceklerdir. bu nedenle, kayıtların anlaşılır ve açık bilgileri içermesi gerekir. a. süreç sırasını gösteren şemalar;
b. zaman ölçekli şemalar;
C. hareketleri gösteren diyagramlar;
Süreç şemalarında herhangi bir işin ya da işlemin kaydedilmesi için beş standart simge kullanılır. Altıncı simge işlem ve kontrolün birlikte gösterildiği semboldür. Bunlar temelde süreci kaba şekliyle ortaya koymaya ve haritalamaya yarar. Söz konusu semboller aşağıdaki şekilde gösterilmektedir.
|
